Beschrijving
De Grote klit (Arctium lappa) is een tweejarige plant uit de composietenfamilie (Asteraceae) die van nature voorkomt in Nederland. Deze plant is vooral bekend vanwege de klitvruchten die aan de haren van dieren en kleren van mensen blijven hangen.
Kenmerkend voor de Grote klit zijn de grote, tot 50 cm in doorsnede, niet stekelige bladeren. De bladstelen in de rozet zijn aan de voet met merg gevuld, wat een onderscheidend kenmerk is van de Grote Klit. De stengels zijn geribd, merggevuld en erg taai. De onderste bladeren zijn groot, terwijl de bovenste kleiner en vaak zonder steel zijn. De bladeren hebben een getande rand en zijn aan de onderzijde vaak witviltig.
De bloeiwijze van de Grote Klit bestaat uit tuilvormige hoofdjes met paarsrode bloemen, die van juni tot augustus bloeien. De vruchten van de Grote Klit zijn nootjes die door haakvormige omwindselbladeren gemakkelijk aan dieren blijven hangen voor verdere verspreiding.
De Grote Klit komt veel voor in bermen, ruigten en open plekken in bossen. In Nederland is de soort met name te vinden in het rivierengebied, Zeeland, Gelderland en Zuid-Holland.
De penwortel van jonge Grote Klit-planten kan gegeten worden en is populair in Azië. De wortel bevat polysaccharide inuline, slijmstoffen, etherische oliën, looistoffen, en veel vitamine C en minerale zouten. Medicinaal wordt de wortel gebruikt vanwege zijn diuretische, choleretische en licht pijnstillende eigenschappen. Infusies en afkooksels van de wortel worden aanbevolen voor nier-, gal- en vaatziekten, diabetes, en huidaandoeningen.
De bladeren van de Grote Klit bevatten essentiële olie, slijm, looistoffen, en ascorbinezuur. Deze worden ook gebruikt voor medische doeleinden en kunnen helpen bij maag- en darmzweren, nierstenen en leveraandoeningen.
De Grote Klit heeft dus zowel ecologische als medicinale betekenis, met veelzijdige toepassingen in traditionele geneeskunde.
